Wat zijn koolborstels?

Een koolborstel is het “object” dat de elektriciteit naar de motor geleid via de commutator van de motor. Ze brengen elektriciteit over op het anker van de motor. Vervolgens gaat het anker draaien, waardoor de wastrommel, boor, keukenmachine zal meedraaien (via de aandrijfriem).

Koolborstels zijn gemaakt om te slijten. Als ze niet verslijten, en ze constant hard tegen de commutator wrijven, zou het de commutator beschadigen. Koolborstels zijn dus gemaakt van materiaal dat zachter is dan de commutator. Na slijtage zijn ze uiteindelijk maar piepkleine knobbeltjes. In dat geval moeten ze vervangen worden, omdat ze niet langer elektriciteit geleiden naar de commutator.

Als de motor stopt met draaien, of het apparaat stopt met draaien, zuigen, mengen of mixen … dan zijn het waarschijnlijk versleten koolborstels.

Niet alle motoren hebben koolborstels die je kunt vervangen, maar de meeste wel. Koolborstels zijn namelijk essentieel voor de goede werking van geborstelde elektromotoren, zoals in boorhamers, schaven, heggenscharen, slijpmachines. Ze worden ook gebruikt in huishoudelijke apparaten zoals wasmachines, föhns en scheerapparaten. Met borstelhouder, veer, aansluiting of alleen koolstof. Koolborstels verschillen op basis van het merk en het typenummer van de machine maar ook aan de hand van de volgende kenmerken:

  • Afmetingen
  • Type borstel
  • Afbeelding

Wat zijn koolborstels van een motor?

Koolborstels zijn onderdeel van een elektromotor op draagbare gereedschappen zoals boormachines, slijpmachines, schaafmachines, trimmers, cirkelzagen of schroefmachines. Maar daarnaast zijn ze ook te vinden in stofzuigers, wasmachines, scheerapparaten, föhns, espressomachines of vorkheftrucks.

Koolborstels zorgen voor de doorgang van elektriciteit naar de rotor (het roterende deel), en zijn geïnstalleerd op het vaste deel van een motor. Ze zorgen ervoor dat er vonkvrij wordt geschakeld. Het grafiet heeft, afhankelijk van de de motor, een samenstelling met een bepaald percentage kool en/of koper. Omdat het grafiet zachter is dan de commutator slijt deze minder en heeft het roterende deel een langere levensduur.

Een koolborstel is daarom zo gemaakt, dat hij gemakkelijk te vervangen is. De borstels werken in paren en slijten omdat ze onderhevig zijn aan wrijving. De koolborstels staan permanent in contact met de collector of sleepringen.

Waar bestaan koolborstels uit?

Koolborstels bestaan uit grafiet en zijn er in verschillende soorten. Ze kunnen worden uitgerust met een een aansluiting met een veer of kaal (alleen de borstel, zonder houder of aansluiting).

De koolborstels zijn er in verschillende afmetingen en vormen. Voornamelijk vierkant of rechthoekig, maar soms zijn ze rond en hebben soms groeven voor de geleiding in de machine.

Verschil tussen een ‘brushed’ motor en een ‘brushless’ motor

Niet alle elektromotoren hebben koolborstels. Er zijn tegenwoordig ook koolborstelloze of ‘brushless’ motoren. Het voordeel van een borstelloze motor is dat er bijna geen onderhoud aan gepleegd hoeft te worden. Deze zijn echter wel duurder in aanschaf. Het voordeel van een geborstelde motor is dat deze vaak goedkoper in aanschaf zijn, compacter in omvang en meer vermogen kan genereren.

De verschillende kenmerken

Er zijn bijna net zoveel koolborstels als er motoren zijn. Om deze reden en om de juiste koolborstels voor uw elektrisch gereedschap te kiezen, moeten verschillende parameters in overweging worden genomen:

  • de afmetingen
  • het type aansluiting
  • de kwaliteit van het grafiet en de spanning

De afmetingen van de koolborstels

Afmetingen worden weergegeven in breedte, diepte en lengte en worden uitgedrukt in millimeters(mm).

De type aansluitingen

Koolborstels met aansluiting Koolborstels met veer en aansluiting Koolborstels met veer KoolborstelsKoolborstels voor vorkheftrucks

De kwaliteit van het grafiet en de spanning

Het toerental, de voedingsspanning, de stroom etc. beïnvloeden de kwaliteit van het grafiet. Bij een verkeerde keuze zullen er veel vonken te zien zijn of zelfs oververhitting van de motor. Zo is de kwaliteit van het grafiet in de koolborstel van een vorkheftruck anders dan de koolborstel van een föhn.